Jak bezpiecznie płacić kartą przez Internet?

Jeszcze parę-paręnaście lat temu propozycja kupienia bułek przez Internet byłaby potraktowana w formie żartu. Obecnie zakupy online na stałe weszły do naszej codzienności. Rynek e-commerce szybko się powiększa, a my kupujemy w internetowych sklepach. Kupujemy przedmioty codziennego użytku, ubrania i buty, książki i kosmetyki, ale też produkty spożywcze czy nawet niektóre leki. Z zakupami online nierozerwalnie łączą się internetowe płatności, w tym płatności kartą. Czy jest to bezpieczna metoda? Czy nasze dane są wówczas wystarczająco chronione? Jak płacić kartą w Sieci, by uniknąć ryzyka?

Rodzaje kart płatniczych

Karty płatnicze są szczególnie popularne na Zachodzie, w Polsce jednak również pokaźny procent klientów korzysta z nich przynajmniej sporadycznie. Nie tylko są wygodne w użyciu, ale też sprawiają, że wydawanie pieniędzy mniej nas „boli”. Bo nie przekazujemy ich nikomu bezpośrednio do ręki. Najpopularniejsze rodzaje kart płatniczych to:

• karta debetowa – za jej pomocą można płacić zarówno w sklepie stacjonarnym, jak i internetowym. Zużywamy przy tym środki z naszego konta, którymi faktycznie dysponujemy. Karta musi być więc powiązana z naszym kontem osobistym. Chociaż „debet” oznacza saldo ujemne, karty debetowe nie pozwalają na powstanie zadłużenia;
• karta kredytowa – stosuje się ją podobnie, jak debetową, ale do płatności używamy środków przyznanych nam przez bank w ramach limitu kredytowego. Oznacza to, że płacąc kartą kredytową, pożyczamy od banku środki, które później musimy spłacić (najczęściej z odsetkami);
• karta obciążeniowa – łączy w sobie cechy kart kredytowych i debetowych. Jest połączona z naszym rachunkiem bankowym, ale umożliwia wykorzystanie środków z przyznanego nam limitu kredytowego;
• karta przedpłacona (prepaid) – jest to karta doładowywana konkretną kwotą, niepowiązana z rachunkiem bankowym. Może ona mieć z góry ustalony nominał, po którego wykorzystaniu staje się bezużyteczna, lub może być wielokrotnie zasilana nowymi środkami poprzez specjalny rachunek.

Istnieją również karty płatnicze zbliżeniowe – za ich pomocą możliwe są płatności bezstykowe. Nie musimy wówczas wkładać karty do terminalu, a wystarczy ją jedynie zbliżyć (terminal również musi być wyposażony w taką funkcję).

Wady i zalety płatności kartą przez Internet

Najczęściej, gdy kupujemy przez Internet, możliwy jest wybór jednej spośród kilku metod płatności. Niekiedy możemy zapłacić gotówką przy odbiorze zamówionego towaru, zazwyczaj mamy też opcję zapłaty przelewem tradycyjnym lub poprzez jeden z serwisów oferujących płatności internetowe. Dlaczego więc mielibyśmy decydować się akurat na płatność kartą? Jakie są wady i zalety tego rozwiązania?

Wady płatności online kartą:

• użytkownik zobowiązany jest do tego, by przestrzegać zasad bezpieczeństwa przy użyciu karty (jeśli do kradzieży lub oszustwa dojdzie z powodu rażących zaniedbań, może nie odzyskać pieniędzy);
• dane z karty wystarczą złodziejowi do zapłaty naszą kartą (nie musi jej fizycznie posiadać);
• gdy ktoś użyje danych z naszej karty, możemy nawet o tym nie wiedzieć (wciąż mieć ją w portfelu);
• mniejsza prywatność – transakcje kartą są rejestrowane i przetwarzane przez upoważnione do tego podmioty.

Zalety płatności online kartą:

• wygoda – zazwyczaj, przy płatności w danym serwisie, musimy wpisać wszystkie dane karty tylko za pierwszym razem;
• szybkość – zapłacić kartą możemy w dowolnym momencie i płatność ta zostanie od razu zaksięgowana (w przypadku tradycyjnego przelewu realizacja płatności może zająć nawet dobę, i to z wyłączeniem weekendów czy świąt);
• dodatkowe zabezpieczenia – dzięki usłudze chargeback możesz odzyskać uiszczoną przy pomocy karty kwotę, jeśli zamówiony towar nie zostanie dostarczony;
• uniwersalność – kartą, zarówno kredytową, jak i debetową, możesz płacić nie tylko w wielu rodzimych sklepach, lecz także w zagranicznych serwisach. Czasem jest to jedyna łatwo dostępna dla nas metoda płatności;
• kontrola nad finansami – chociaż płacąc kartą, łatwiej nam wydawać większe sumy, mamy możliwość ustawienia na karcie limitów, np.: dziennych, miesięcznych czy na transakcje online. Dzięki temu nie będziemy w stanie „niechcący” wydać więcej, niż założyliśmy. A w razie kradzieży karty (lub danych z karty) stracimy mniej pieniędzy;
• zniżki – karty płatnicze są częścią wielu promocji czy programów partnerskich. Korzystając z danej karty, możemy otrzymywać zniżki, np. za regularne opłacanie nią rachunków. Wiele linii lotniczych promuje płatności kartą debetową – za ten sam bilet zapłacimy nią mniej, niż gdybyśmy płacili kartą kredytową.

Czy podawanie numeru karty jest bezpieczne?

• autoryzacja płatności kartą

Proces płacenia kartą jest prosty z punktu widzenia klienta, ale wydaje się skomplikowany z punktu widzenia samego rozliczenia. Gdy na stronie sklepu internetowego podamy swoje dane oraz numer karty, jej datę ważności i dodatkowy kod CVV2, dane te przekazywane są do agenta rozliczeniowego, a od niego do sieci Visanet (dla kart Visa) lub Banknet (dla kart MasterCard). Stamtąd do naszego banku wysyłane jest zapytanie, aby sprawdzić, czy na naszym koncie znajduje się odpowiednia ilość środków lub czy mamy wystarczający limit na karcie kredytowej. Odpowiedź następnie wędruje od banku do sieci Visa, a stamtąd do agenta rozliczeniowego, który informuje sklep o pozytywnym wyniku autoryzacji. Wszystkie te dane przesyłane są automatycznie i trwa to kilka-kilkanaście sekund.Płacąc kartą, musimy mieć świadomość, że sprzedawca nigdy nie pozyskuje danych z naszej karty. Nie musisz się więc obawiać, że recepcjonista z hotelu albo pracownik internetowego sklepu z odzieżą mogą wykorzystać informacje z twojej karty, aby cię okraść. Nie mają takiej możliwości.

• automatyczne zabezpieczenia

Kolejnym zabezpieczeniem są automatyczne systemy, które wykryją podejrzane lub po prostu nietypowe dla nas zachowania na koncie. Do takich może się np. zaliczać próba wykonania wielu (kilka lub nawet kilkunastu) transakcji w krótkim czasie albo kilka transakcji, z których przy każdej podany będzie inny adres do wysyłki. Systemy wykryją też, jeśli płacisz kartą z danej lokalizacji, a następnie z innej po upływie czasu, który nie wystarczyłby na przebycie tej odległości. W przypadku nietypowej płatności (gdy np. jesteśmy na dalekich wakacjach), bank może do nas zadzwonić z prośbą o telefoniczną autoryzację płatności. Bankowe automaty uczą się naszego zachowania. Na przykład najczęstszego rodzaju wykonywanych przez nas transakcji czy ich częstotliwości. Z dużym prawdopodobieństwem sukcesu są w stanie wykryć, że to nie my korzystamy z naszej karty.

• zabezpieczenia internetowe

Oprócz bezpieczeństwa samego procesu płatności, musimy również pamiętać o tym, że przed przestępcami chronią nas zabezpieczenia internetowe. Protokół SSL jest powszechnie stosowany na stronach internetowych i skutecznie chroni nas przed rozszyfrowaniem danych przez cyberprzestępców.

Jak bezpiecznie płacić kartą przez Internet?

Nawet najlepsze zabezpieczenia nie uchronią nas przed kradzieżą, jeśli wykażemy się lekkomyślnością. Jak więc używać kart płatniczych do transakcji online, aby nie dać oszustom okazji do posłużenia się naszymi pieniędzmi?

• korzystaj ze sprawdzonych, zaufanych serwisów internetowych,
• zawsze sprawdzaj, czy strona, na której podajesz dane karty, korzysta z protokołu SSL. Adres powinien zaczynać się od „HTTPS”, przy adresie strony powinna się też wyświetlać ikona kłódki,
• przy płatności kartą nie korzystaj z komputera publicznego ani sieci publicznej,
• zainstaluj oprogramowanie wykrywające i blokujące próby wykrywania danych,
• nie podawaj nikomu danych ze swojej karty kredytowej/debetowej, ani nigdy nikomu nie wysyłaj jej zdjęcia czy skanu,
• przechowuj swoje karty w bezpiecznym miejscu, tak aby osoby postronne nie miały do nich dostępu ani nie widziały danych,
• w przypadku utraty karty (zgubienia lub kradzieży) bezzwłocznie powiadom o tym bank,
• ustaw na swojej karcie limity kwotowe i/lub ilościowe, np. z możliwością wydania nie więcej niż 100 zł dziennie lub 1000 zł miesięcznie. Zazwyczaj taki limit możesz zmienić w dowolnym momencie, logując się na koncie.

Czytaj również: Płatność kartą - nowe przepisy, dyrektywa PSD2>>