Kartę prepaid w ofertach polskich banków możemy niekiedy znaleźć jako kartę przedpłaconą. Jeszcze kilka lat temu niezwykle popularna, dziś wykorzystywana w mniejszym stopniu, ale nadal użyteczna. Czym jest? Jak z niej korzystać? Jakie korzyści zapewnia?
Z artykułu dowiesz się:
Karta prepaid to forma karty płatniczej. Za jej pomocą można dokonywać płatności z rachunku bankowego, który jest bezpośrednio z nią powiązany. Rachunek taki trzeba jednak doładować przed skorzystaniem z karty i jest on ograniczony wcześniej ustalonym limitem płatności. Limity są ustalane na różnym poziomie w zależności od rodzaju karty.
Czym więc różni się ten produkt od zwykłej karty płatniczej? Rachunek do karty prepaid ma charakter techniczny. Utworzony jest tylko w celu prowadzenia rozliczeń za pomocą karty. Można więc zapłacić nią za określone produkty lub wypłacić dostępne środki. Nie można jednak dokonywać płatności przelewem z rachunku, zakładać do niego lokat czy spłacać kredytu, a wypłata gotówki z bankomatu czy w banku może być obciążona dodatkową opłatą.
Często do posiadania karty prepaid nie jest nawet potrzebne zakładanie konta osobistego. Umowa podpisywana z bankiem określa, czy karta będzie spersonalizowana, czy też wydana jest na okaziciela (w tym drugim przypadku wystarczy znać kod PIN, aby móc jej używać). Karta nie zawsze musi być przypisana do konkretnej osoby, dlatego, na przykład w przypadku karty podarunkowej, można ją przekazać komuś innemu.
Korzystanie z karty prepaid niekiedy wiąże się z dodatkowymi kosztami. Ewentualne ceny uzależnione są od typu karty i banku lub instytucji finansowej, które oferują produkt.
W ofercie wielu banków z łatwością znajdziemy „juniorskie” edycje kart prepaid. To propozycja dla rodziców, którzy chcą podarować swoim dzieciom kartę płatniczą. Można ją doładować do określonego limitu, a także sprawdzać, kiedy i jak pieniądze zostały wydane. Jest bardzo użyteczna, kiedy dziecko wyjeżdża na dłuższy czas poza dom. Zamiast dużej ilości gotówki dostaje kartę z limitem. Jeśli wyda pieniądze, wystarczy ją ponownie doładować.
To karta używana zazwyczaj jednorazowo, oznaczona konkretnym nominałem (najczęściej 50, 100, 200 zł). Na karcie znajduje się określona kwota, którą okaziciel może dowolnie wykorzystać w zdefiniowanej sieci sklepów czy centrum handlowym. Sprawdza się świetnie jako prezent. Kiedy nie wiemy dokładnie, co kupić, zamiast konkretnej rzeczy wybierzmy kartę podarunkową. Obdarowany sam zadecyduje, jaki prezent wybierze. To przykład karty prepaid, która nie wymaga rejestracji na konkretnego właściciela.
Ma zastosowanie np. w rozliczeniach między pracownikami a pracodawcą, gdy zastępuje wypłatę zaliczki na podróże służbowe. Jest również wygodna w prywatnych podróżach turystycznych. Na niektórych kartach podróżnych można korzystać z różnych „portfeli walutowych”. To oszczędność dla osób, które bardzo często podróżują. Dzięki takiej karcie można uniknąć kosztów wynikających z ciągłego przewalutowywania transakcji czy wymiany waluty w kantorze.
To alternatywa dla przelewu pieniężnego. W sytuacji, kiedy nie możemy wysłać komuś zwykłego przelewu, alternatywą jest przekazanie mu (np. drogą pocztową) pustej karty prepaid. Kiedy upewnimy się, że karta dotarła do odbiorcy, wystarczy tylko doładować konto.
Różne typy kart prepaid mają swoje specyficzne zalety. Jedne są szczególnie wygodne dla rodziców, z innych chętnie skorzystają pracodawcy. Ale dwie cechy łączą wszystkie typy kart prepaid:
Do wad kart prepaid zaliczymy przede wszystkim ich wąskie zastosowanie oraz dodatkowe opłaty wiążące się niekiedy z ich obsługą. Posiadając taką kartę wydaną przez bank, możemy zapłacić nią za konkretny produkt czy usługę, ale jeśli potrzebujemy gotówki, jej wypłata może być kosztowna. Z kolei w przypadku kart podarunkowych często ogranicza nas podmiot, który wydał dany produkt. Najczęściej możemy z niej skorzystać w jednym konkretnym sklepie, zatem nie mamy w tej materii żadnego wyboru. Co w przypadku, gdy chcemy zrezygnować z karty, na której wciąż dostępne są środki pieniężne albo skończy się jej termin ważności? Wówczas również, o ile mamy w ogóle możliwość ich wypłacenia czy przelania na inne konto, poniesiemy za tę usługę dodatkową opłatę.
Łatwo pogubić się w nazewnictwie dotyczącym różnych rodzajów używanych na co dzień kart, dlatego wskazujemy podstawowe różnice:
Pieniędzy zdeponowanych na koncie technicznym przypisanym do karty prepaid komornik nie może zająć. Ale pod jednym warunkiem – karta prepaid nie może być powiązana z kontem osoby zadłużonej.
Do roku 2015 praktyka i interpretacja prawa była w tej kwestii łagodna. Banki wydawały karty prepaid na okaziciela, a więc zupełnie anonimowo. Po przedstawieniu negatywnej oceny ww. rozwiązania przez Komisję Nadzoru Finansowego banki zaprzestały jednak oferowania takich kart. Obecnie, jeśli chcemy wyrobić w banku kartę prepaid, musimy powiązać ją z naszym kontem albo przy wyrabianiu zarejestrować ją, legitymując się dowodem osobistym. W związku z tym karty prepaid i związane z nimi konta są widoczne w systemie OGNIVO (elektroniczny system informacyjny, w którym gromadzone są dane m.in. na temat środków finansowych zgromadzonych na kontach bankowych) i komornik może zająć pieniądze, które dłużnik tam zdeponował.
Nadal możemy założyć sobie taką kartę anonimowo, korzystając jednak z usług banków i instytucji finansowych zarejestrowanych poza granicami Polski. Wymaga to trochę więcej zachodu, trzeba również mieć na uwadze, że cena wydania i obsługi karty prepaid na europejskim rynku finansowym jest odpowiednio wyższa niż w Polsce.