System emerytalny, który opiera się na zastępowalności pokoleń, stał się niewydolny. Jest bardzo prawdopodobne, że nasze świadczenia emerytalne w przyszłości będą niewielkie i mogą nie wystarczyć na zaspokojenie podstawowych potrzeb. Co możemy zrobić, żeby zapewnić sobie bezpieczną przyszłość na emeryturze? Jak odkładać na emeryturę?
Każda osoba zatrudniona na umowę o pracę powinna mieć opłacane przez pracodawcę składki na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne. Ich wysokość zależy od zarobków. Im więcej zarabiamy, tym wyższe składki są zapisywane na naszym koncie emerytalnym w ZUS.Powszechne ubezpieczenia społeczne dotyczą również przedsiębiorców. Ich obowiązkiem jest odprowadzanie minimalnej składki, co oznacza duże prawdopodobieństwo otrzymania w przyszłości minimalnej emerytury. Osoby prowadzące działalność gospodarczą mogą wprawdzie z własnej woli płacić wyższe składki, ale w praktyce mało kto się na to decyduje.Rola otwartych funduszy emerytalnych, które miały być alternatywą dla ZUS, została mocno ograniczona. W 2014 roku tylko około 2,5 mln Polaków zdecydowało, że 2,92% ich składek nadal będzie odprowadzana do OFE. To oznacza, że niewielka część pieniędzy na ich przyszłe emerytury będzie inwestowana przez otwarte fundusze emerytalne na wolnym rynku. Składki osób, które nie złożyły żadnego oświadczenia, są w całości przekazywane do ZUS.Ważne!
Nazwa III filar to pojęcie wdrożone po przeprowadzonej reformie emerytalnej z 1999 roku, która wyodrębniła oprócz niego także ZUS (I filar) i OFE (II filar). III filar oznacza dobrowolne oszczędzanie na emeryturę, wsparte różnorodnymi zachętami podatkowymi. Może być grupowe (PPE – Pracowniczy Program Emerytalny) lub indywidualne (IKE – Indywidualne Konto Emerytalne i IKZE – Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego).
IKZE różni się od IKE przede wszystkim tym, że nie trzeba czekać aż do osiągnięcia wieku emerytalnego, żeby skorzystać z ulgi podatkowej. Środki wpłacone w danym roku na IKZE można odliczyć od podatku dochodowego przy okazji składania corocznego zeznania.Najważniejszą zaletą oszczędzania w III filarze jest ulga podatkowa – zgromadzone w ten sposób oszczędności po spełnieniu ustawowych warunków są wolne od tzw. podatku Belki, czyli podatku od zysków kapitałowych w zależności od wybranego indywidualnego produktu emerytalnego.Z pieniędzy z III filaru możemy korzystać dopiero po osiągnięciu określonego wieku. Jeżeli chcemy wypłacić je wcześniej, przepadną nam ulgi podatkowe.
Gromadzenie pieniędzy na indywidualnych rachunkach oszczędnościowych lub lokatach to bezpieczny sposób oszczędzania na emeryturę. Oszczędzając w ten sposób, nie ryzykujemy utratą kapitału, ale ulokowane środki są oprocentowane na stosunkowo niskim poziomie. Z biegiem lat ich wartość zmniejsza inflacja, ale z drugiej strony – działa efekt procentu składanego, czyli naliczania odsetek od odsetek, co po kilkudziesięciu latach oszczędzania może przynieść całkiem przyzwoity zysk.Na emeryturę można również oszczędzać, kupując obligacje skarbowe, gwarantowane przez państwo. Ich oprocentowanie nie jest duże, jednak rekompensowane jest to bezpieczeństwem uzyskania oszczędności i nie poniesienia straty, jeśli trzymamy je do okresu zapadalności.Zdecydowanie bardziej ryzykowne jest lokowanie oszczędności w funduszach inwestycyjnych i inwestowanie w akcje spółek giełdowych. Ta metoda oszczędzania na emeryturę jest najlepsza dla osób, które mają jeszcze przed sobą dużo lat pracy. Im krótsza staje się ta perspektywa czasowa, tym bardziej uważnie powinni przyglądać się swoim oszczędnościom i w odpowiednim momencie zamienić je na bardziej bezpieczne.Ważne!
Inwestycje alternatywne to wyzwanie dla najbardziej wytrawnych graczy. Są dobrym uzupełnieniem rozbudowanego koszyka inwestycji.Najbardziej popularne w tej grupie są:
Inwestycje alternatywne charakteryzuje niski poziom płynności, co oznacza, że trudno je sprzedać. Niszowość rynku i wysokie ceny sprawiają, że znalezienie nabywcy na nasze inwestycje może trwać długo. Dlatego nie powinny być jedynym zabezpieczeniem na przyszłość.Ważne!
Myśląc o emeryturze, nie powinniśmy polegać wyłącznie na oszczędnościach ani liczyć na państwo. Najważniejszą inwestycją jest dbałość o własne zdrowie, co pozwoli nam jak najdłużej zachować aktywność zawodową i samodzielność życiową. Bardzo istotna jest edukacja, chęć samorozwoju i doskonalenia się, które powinny zaprocentować wyższymi dochodami i lepszą pozycją na rynku pracy również w starszym wieku.Dla przedsiębiorców dobrym sposobem na zadbanie o przyszłość jest inwestycja we własną firmę. Może to być sposobem na osiągnięcie niezależności finansowej i przejście na emeryturę w dowolnym momencie, nawet dużo wcześniej niż wynosi ustawowy wiek emerytalny.Pieniądze to jednak nie wszystko. Ważne są również relacje z najbliższymi – dziećmi lub dalszą rodziną, na których pomoc możemy liczyć w kryzysowych sytuacjach. Inwestycja w wychowanie potomstwa, tworzenie bliskich relacji i budowanie więzi społecznych jest bezcenna.Ważne!
