Jeśli spłacasz kredyt lub pożyczkę z oprocentowaniem zmiennym, wysokość miesięcznej raty zależy przede wszystkim od wskaźnika WIBOR. W artykule wyjaśnimy, czym jest i jak działa WIBOR. Podpowiemy także, jakie czynniki wpływają na jego wysokość i gdzie śledzić aktualne wartości WIBOR-u.
WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) jest wskaźnikiem referencyjnym, który definiuje wysokość oprocentowania pożyczek na krajowym rynku międzybankowym. Mówiąc prościej, określa on wartość, po jakiej banki udzielają pożyczek innym bankom komercyjnym na określony okres, np. jeden, trzy lub 6 miesięcy. W przypadku kredytów z oprocentowaniem zmiennym stawka WIBOR to obok marży banku najważniejszy element oprocentowania.
Wskaźnik referencyjny WIBOR powstał w połowie lat 90. Zastąpił on dotychczas obowiązujący LIBOR (London Interbank Offered Rate).
Wyliczanie WIBOR-u odbywa się poprzez wyłonienie średniej arytmetycznej wartości oprocentowania pożyczek międzybankowych podawanych przez największe banki w Polsce (Bank BNP Paribas Polska, Bank Gospodarstwa Krajowego, Bank Handlowy w Warszawie, Bank Millennium, Bank Polska Kasa Opieki, Deutsche Bank Polska, ING Bank Śląski, mBank, Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski, Santander Bank Polska) po odrzuceniu skrajnych wartości. Wartość WIBOR-u musi mieścić się w określonych widełkach definiowanych przez aktualne wartości stopy depozytowej i stopy lombardowej. Cały proces wyliczania wartości WIBOR-u reguluje regulamin Fixingu stawek referencyjnych WIBID® i WIBOR.
Stawkę WIBOR definiuje się dla konkretnych okresów czasowych, na jakie instytucje finansowe udzielają sobie pożyczek.
WIBOR 1M – określa wartość oprocentowania pożyczki na jeden miesiąc, WIBOR 3M - pożyczki na kwartał, a WIBOR 6M - pożyczki na pół roku.
Jeśli spłacasz kredyt bankowy z oprocentowaniem zmiennym, w umowie z pewnością znajdziesz informację dotyczącą okresu aktualizacji stopy procentowej. Zazwyczaj wynosi 3 lub 6 miesięcy (WIBOR 3M lub WIBOR 6M).. W praktyce oznacza to, że — w zależności od obowiązującej w danym momencie wartości WIBOR-u oprocentowanie Twojego kredytu może zmienić się odpowiednio co 3 lub 6 miesięcy.
WIBOR ma ogromne znaczenie dla osób spłacających kredyty z oprocentowaniem zmiennym oraz tych, które w najbliższym czasie planują sięgnąć po finansowanie. Konsekwencją rosnącego WIBOR-u będą bowiem… rosnące raty finansowania. Jeśli stoisz przed decyzją o sięgnięciu po dodatkowe środki, przeanalizuj wszystkie za i przeciw i upewnij się, że zdołasz spłacić zobowiązanie w terminie. Aktualne wartości WIBOR-u (a co za tym idzie także koszty kredytów z oprocentowaniem zmiennym) są bowiem rekordowo wysokie.
WIBOR ma bezpośredni wpływ na oprocentowanie kredytów z oprocentowaniem zmiennym. Jeśli rośnie, rosną także miesięczne raty, jeśli maleje — kwoty raty stają się niższe. Jeśli zależy Ci na tym, aby precyzyjnie planować miesięczne wydatki i uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek wynikających ze wzrostu rat kredytu, rozważ sięgnięcie po finansowanie z oprocentowaniem stałym lub — w przypadku kredytów długoterminowych — okresowo stałym.
Wzrost WIBOR-u przekłada się nie tylko na wzrost kwoty rat kredytów z oprocentowaniem zmiennym, ale także na wyższe oprocentowanie lokat, rachunków oszczędnościowych, a nawet na koszty obligacji skarbowych.
Bezpośredni wpływ na wartość WIBOR-u mają ustalane przez Radę Polityki Pieniężnej wartości stóp procentowych. Ich wartości zależą m.in. od aktualnej sytuacji gospodarczej, polityki monetarnej czy wartości inflacji. Bez posiadania specjalistycznej wiedzy z zakresu ekonomii i finansów, samodzielne prognozowanie stawki WIBOR będzie bardzo trudne a wręcz niemożliwe. Najlepszym sposobem, aby pozostać na bieżąco będzie z pewnością regularna analiza wypowiedzi ekspertów — analityków bankowych czy ekonomistów.
Aktualne wartości wskaźnika WIBOR możesz śledzić na stronie gpwbenchmark.pl.
Okres pandemii, rosnąca inflacja i trudna sytuacja gospodarcza udowodniły, że wskaźnik WIBOR nie jest tak stabilny, jak myślano. Z tego powodu rząd zdecydował, że jego miejsce zajmie WIRON (Warsaw Interest Rate Overnight) oparty na danych reprezentujących transakcje overnight. Ze względu na fakt, że WIRON odzwierciedla bieżący koszt pieniądza, zdaniem specjalistów okaże się zdecydowanie bardziej stabilny i korzystniejszy dla kredytobiorców niż WIBOR.
Instytucje finansowe mogły stosować WIRON już od końca 2022 roku. Do grudnia 2023 roku powinny sukcesywnie wdrażać go do umów kredytowych, oferując jednocześnie kredyty oparte o stawkę referencyjną WIBOR. Zgodnie z planami w 2024 produkty z WIBOR-em będą powoli znikać z rynku, a w 2025 to WIRON ma być w powszechnym użytku.
